Say

Say' Yapmak



Sa'yın sözlük anlamı,
çabalamak ve gayret göstermektir.

Şer'i manası ise,
hac ve umreye niyet edenlerin, Safa tepesinden, Merve tepesine kadar olan
mesafeyi, yedi defa gidip gelmeleridir. Yani tavaftan sonra Safa ve Merve'yi
yedi defa sa'y yapmaktır. Bu sa'y Safa tepesinde başlar, Merve tepesinde biter.

Hacca veya umreye niyet edenler, bu sa'yı
yaparlar, sa'y tavaf gibi birden fazla veya nafile olarak yapılmaz, Sa'y cumhura
göre, umrenin ve haccın rüknüdür; Hanefilere göre ise sa'y, vaciptir. Kur'an-ı
Kerimde, Cenab-ı Hak şöyle buyurmaktadır:

"Şüphesiz ki "Safa" ile "Merve" Allah'ın
nişanelerindendir. Kim Ka'be'yi hacceder veya umre yaparsa, bu ikisini de tavaf
etmesinde bir beis yoktur. Kim gönülden bir iyilik yaparsa, karşılığını görür.
Doğrusu Allah şükrün karşılığını verendir ve bilendir."
(Bakara: 2/158)

Hz. Peygamber efendimiz (s.a.s) şöyle
buyurmaktadır: "Say'ı size yazdı, o halde sa'y ediniz."[1]

Bu iki tepenin, Safa ve Merve adını nereden
aldığı ile ilgili, özellikle tefsir kitaplarında bazı rivayetler vardır, bu
rivayetlerden birinde; Hz. Adem kendisine yasaklanan ağaçtan yediğinde,
cennetten atılmış ve Hz. Havva annemizden ayrı kalmıştır. Hz. Adem'in tevbesi
kabul olunca da, günahlardan safi olduğu yani temizlendiği için Safa ismi; Havva
annemizin Mer'e yani kadın olduğundan da Merve tepesinde oturmuş ve bundan
dolayı da Merve tepesi de, Merve ismini almıştır.[2]





[1]
Ahmed, Müsned; Neylu'l-Evtar, V/50



[2]
Kurtubi, Ahkam, II/180;
Mehmet Peker, Hacc Nedir?