Keşf

Keşf:


Açığa çıkarma,
perdenin açılması. Örtülü olanı açma, gizli olanı meydana çıkarma, sezme, tahmin
etme. Tasavvufta; a) Perdenin ötesindeki gaybî hususlara ve hakiki şeylere,
bunları yaşayarak ve temâşâ ederek vâkıf olmak. Mükâşefe, beden ve his
perdesinin kalkması ve ruh âleminin seyr edilmesi. b) İlham. Doğrudan ve
aracısız Allah'tan alınan bilgi. Bu bilgi ya ilâhî hitabı işitmek ve dinlemek
veya gayb âlemini görmek sûretiyle elde edilir. c) İbn Arabîye göre velîler,
bilgileri peygamberlere vahiy getiren meleğin aldığı kaynaktan doğrudan alırlar.
Bazı keşifler kesin bilgi verir. Sûfîlere göre maddî ve duyulur âlemden gelen
tesir, kir ve pas kalbin gayb âlemini görmesine engel olan bir perde (hicâb)
oluşturur. Riyâzet ve tasfiye ile bu perde kalkınca gayb, ayân-beyân olarak
görülür. Bu perdenin açılmasına, yani kalp gözünün açılmasına keşf denir.
Keşf-i zamâir: Bir velînin başkalarının kalbinden ve zihninden geçen şeyleri
bilmesi. Keşf-i ahvâl-i kubûr: Bir velînin mezarlarda gömülü olan ölülerin o
âlemdeki hallerini bilmesi. (s. 310-311)