Vahdet

Vahdet-i
şühûd:


Vahdet; Birlik
demektir. Vahdet-i şühûd: Tasavvufta; sâlikin her şeyi Allah olarak, Allah'ın
tecellîleri olarak görmesi, O'ndan başkasını görmemesi hali. Bu hal, sekr,
galebe ve gaybet gibi isimler verilen vecd ve istiğrak halinde kendini gösterir.
Bu halde iken sâlik, nefsinden fâni olması sebebiyle kendini de görmediğinden
Hallâc gibi: "Ene'l-Hak" der. Bayezid Bestâmî gibi, "Sübhânî mâ a'zame şânî
(Bana tesbih olsun, benim şânım ne yücedir!)" der. "Cübbemin altındaki,
Allah'tan başka bir şey değil" der. Yûnus gibi "Ete kemiğe büründü, Yûnus diye
göründü" der. Fakat bu hal geçtikten sonra Hak ile halkı ayrı ayrı görür,
yaratanı yaratılandan ayırır. (s. 553)