Câmilerin İdâresi ve Görevlileri

Câmilerin İdâresi ve Görevlileri

a) Câmilerde Merkezî İdâre:

"İmam" olarak da adlandırılan
İslâm devletinin başkanı, müslümanların imamı sıfatıyla câmilere nezâret hakkına
sahipti. Eyâletlerde bu yetki, halîfenin temsilcisi olan valilere ve
görevlendirdikleri kadılara ait bulunuyordu. Câmilerin iç siyasetteki rolü
bilindiğinden halîfeler özellikle büyük câmilere îtina gösteriyorlardı. Hutbe,
halîfe adına okunur ve hutbede halîfenin adının anılması, bölgenin idareye olan
itaatinin işareti sayılırdı. Câmilerin inşâsı ve ve tâmiri, çok defa şahıslar ya
da vakıflar eliyle olmuştur. Yalnız Mescid-i Harâm ve Mescid-i Nebevî ile
benzeri büyük câmiler ayrı bir önem taşıdıklarından tâmir ve genişletme
işleriyle halîfeler özel olarak ilgilenmişlerdir. İmam başta olmak üzere, câmi
görevlilerinin tâyin ve kontrolleri kadılar tarafından yapılmaktaydı.