Hikmet Sözcüğü ve Türevleri

Hikmet Sözcüğü ve Türevleri:



‘Hikmet' kelimesinin kökü ‘hükm'dür.

‘Hükm' masdarı ve ondan türeyen
kelimeler isim ve fiil olarak Kur'an'da çok geçerler.

‘Hükm' ve onun türevleri çok geniş bir
anlam sahasına sahiptirler. Her biri kullanıldığı yere göre farklı manalar
taşılar.

‘Hükm' masdarı sözlükte, ıslah
maksadıyla bir şeye engel olmak, iyiliğin elde edilmesine çalışmak, idare etmek
ve tahakküm etmektir.

Aynı kökten gelen ‘hâkim', kötülüğe
engel olan, hüküm sahibi, hükmünü yürüten, hükmü verip uygulayan manasına gelir.

‘Hakem', sözlük anlamı olarak, taraf
tutma arzusunu bir tarafa atan; kavram olarak, hükmü elinde tutan, hükmünü
yürüten, ya da hüküm verme makamında olan demektir.

‘Hakím' sözlükte, bilgin, hikmet
sahibi, işlerini en güzel bir biçimde ve sağlam olan demektir.

Aynı kökten, ‘hükkâm, muhkem, tahkim,
ihkâm, mahkeme, hakimiyet, hükümet' gibi kavramlar da türemiştir. Hepsi farklı
anlamlara gelse bile, hepsinde de işi sağlam yapma, zarara engel olma, hikmetle,
faydaya ve maksada uygun şekilde yapma, tutarlı olma, yerinde iş yapma, yetki
altına alma, hükmünü yürütme anlamları ortaktır.

‘Hikmet' de ‘hükm' kökünden gelen bir
kelimedir ve aynı kökten gelen kelimeler içerisinde en zengin anlam sahasına
sahiptir.

‘Hükm' aynı zamanda, ilim, derin
kavrayış, adil yargı, karar vermek gibi manalara da gelir.