r

r) Dua Etme Şekli ve Dua Âdâbı:

Rasûlullah (s.a.s.) dua eden
bir adamın, dua sırasında, Hz. Peygamber (s.a.s.)'e salât ve selâm okumadığına
şâhit olmuştu. Hemen: "bu kimse acele etti" buyurdu. Sonra adamı
çağırıp: "Biriniz dua ederken, Allah Teâlâ'ya hamd ve senâ ederek başlasın.
Sonra Peygamber'e salât okusun. Sonra da dilediğini istesin." buyurdu.[1]

Duaya hemen muradını söyleyerek
değil; Allah'ın adını anarak, Allah'a hamd ederek Rasûlüne (s.a.s.) salât u
selâm getirerek başlamak gerekir. Hamdele ve salveleyi Arapça okuyamayanlar
Türkçe şöyle derler: "Hamd, âlemlerin rabbi Allah içindir. Peygamberimiz
(s.a.s.)'e, O'nun ailesine ve tüm sahâbelerine salât ve selâm olsun." Ayrıca,
duaya başlamadan önce tevbe-istiğfar edilmesi ve duaya kişinin kendisiyle
başlaması tavsiye edilmiştir.
Rasûlullah (s.a.s.) buyurdular
ki: "Kişinin yaptığı dualar içinde en hayırlısı şudur: 'Ey Allah'ım, Senden
dünya ve âhirette âfiyet istiyorum."[2]

"...Allah'tan avuçlarınızın
içiyle isteyin, sırtlarıyla istemeyin. Duayı tamamlayınca avucunuzu yüzünüze
sürün."[3]

Dua esnasında gözü göğe
dikmemeli ve gaflet ile dua etmemelidir. Hz. Peygamberimiz buyurmuştur ki:
"Bazı kimseler, namazda gözlerini göğe dikerek dua etmekten vazgeçsinler. Yoksa,
Allah onların gözlerini kör eder."[4]

Dua esnasında ısrar ile dua
etmek ve duayı üç defa tekrarlamak da duanın kabul edilmesine dair gözetilmesi
gereken şartlardandır. İbn Mes'ud (r.a.) şöyle demiştir: "Hz.
Peygamber (s.a.s.) dua ettiği zaman üç kere tekrar ederdi. Allah'tan bir şey
istediği zaman üç kere isterdi.[5]

Dua ettikten bir müddet sonra,
yerine gelmediğini görünce "dua ettim de duam kabul edilmedi" dememek lazımdır.
Rasûlullah (s.a.s.): "Acele edip 'dua ettim, kabul edilmedi' demedikçe
birinizin duası kabul edilir." buyuruyor.[6]
Dua ederken Allah'ın kabul edeceğinden emin olarak yapmak gerekir. Hz.
Peygamber: "Allah'a duayı size icâbet edeceğinden emin olarak yapın. Şunu
bilin ki, Allah gafletle oyalanan kalbin duasını kabul etmez."[7]
Dua yapıp bitirdikten sonra "âmin" demek gerekir.
Allah'a dua ederken veya
zikrederken, yani gerçek anlamıyla ibâdet halinde, sesi yükseltmek doğru
değildir, dinimizce hoş görülmemiştir. Çünkü kendisine dua ettiğimiz,
zikrettiğimiz, yani ibâdet ettiğimiz varlık, içimizden geçirdiğimiz düşünceleri
dahi bilen, haberdar olan ve işiten bir varlıktır. O halde bize bu kadar yakın
olan bir varlığa seslenirken sesi yükseltmek, bağırıp çağırmak; ihlâsın
sınırlarından gösterişe, dua hudutlarından şikâyet ve dâvâya geçen bir tecavüzü
gösterir.[8]









[1]
Tirmizî, Deavât: 66; Ebû Dâvud, Salât: 358; Nesâi, Sehv: 48.





[2]
Kütüb-i Sitte, İ. Canan, 17/504.





[3] Ebû
Dâvud, Salât: 358.





[4]
Müslim, Salât: 26.





[5]
Müslim, Cihad: 39.





[6]
Buhârî, Müslim.





[7]
Tirmizî; K. Sitte, İ. Canan, 3/531.





[8] Bkz.
Bakara: 2/186; Lokman: 31/19; A'râf: 7/55; İsrâ: 17/110; A'râf: 7/205; Ahmet
Kalkan, Kur'an Kavramları.