Apis Öküzü

Apis Öküzü:



Alnında ay biçiminde ak bir leke bulunan kara
öküz. Eski Mısır'da güneş diski ve kıvrılmış kobra sûretlerini taşıyan bir boğa
şeklinde tasavvur edilen kutsal varlık.Eski Mısır'ın şirk inançlarından biri
olarak, hayvanları tanrı sayma yerine, bazı hayvanların tanrıların ruhlarını
taşıdığına inanılırdı. Apis öküzleri, bu inancın en gelişmiş örneğidir. Alnında
beyaz bir ay, dil altında bir domuzlan ve sırtında akbabalardaki gibi lekeler
bulunan bu kara öküze Mısır dilinde Hapi denirdi ve onun, tanrı Ptah'la tanrı
Osiris'in ruhlarını taşıdığına inanılırdı. Yaşarken güneş tanrısı Ptah'ın ruhunu
taşıyan Apis öküzü, ölünce Osiris-Apis oluyordu. Mumyalanır ve serapeum denilen
özel bir mezara gömülürdü. Ölünce, yerine bu renklerde yeni bir Apis bulununcaya
kadar yas tutulurdu. Sağken bir tapınakta özenle beslenen Apis öküzüne,
özellikle Menfis'te tapılmıştır. Başlangıçta Nil tanrısı Hapi biçiminde olan
Apis, muhtemelen bereketle ilişkili bir tanrı kabul edilirdi.

Eski İran'da Mazdeizmin çıkışı da öküz ve
ineklere bağlanır. Göçebeler öküz ve ineklerin değerini bilmiyorlar, onları
horluyorlardı. Öküzün ruhu, içine düştüğü kötü durumu gökyüzüne haykırmakta, bir
koruyucu bulmak için yalvarmaktaydı. İşte Zerdüşt böyle bir ortamda bir tarım
reformcusu olarak ortaya çıktı ve Mazdeizmi ekonomik ve toplumsal bir temele
oturttu.