Anka

Anka:



İsmi var, cismi yok efsânevî kuş. Kaf dağında
yaar. Tüyleri renkli ve süslü, yüzü insan yüzüne benzer, boynu gâyet uzun, her
hayvanın bir alâmetine sahip, çok büyük bir kuş. Bulunduğu yerdeki kuşları
avlaya avlaya Batıya doğru uçtuğundan Anka-i Muğrib adını alır. Zümrüd-i Anka,
Simurg, Simurg-ı Anka da denir. Çocukları da kaparmış. Efsâneye göre, ashâb-ı
ress durumu peygamberlerine şikâyet edince bedduâya uğrayan ankanın nesli
tükenmiş. Son derece kanaatli bir kuşmuş. Tasavvufa göre anka, insa-ı kâmil
demektir. Kâmil insan anka gibi olmalıdır. Tasavvuf felsefesine göre; heyûlâ ve
hebâ da anka (gibi) kabul edilir. Muhiddin İbn Arabî, âlemin maddî varlığına
hebâ, heyûlâ ve anka gibi isimler verir. Çünkü ona ve mutasavvıfların çoğuna
göre bu evrenin tıpkı anka gibi ismi var, cismi yoktur. Veya âlem anka gibi bir
bakıma var, bir bakıma yokturtur, hem vardır, hem yoktur. Veya ne vardır, ne
yoktur (Cîlî, I/22).