2

2) İmkân Delîli

a) Bu âlem, varlığı da,
yokluğu da mümkün olan bir varlıktır. Her mümkün, varlığını yokluğuna tercih
eden bir kuvvete muhtaçtır. Bu âlem de, var olabilmek için böyle bir müessir
kuvvete muhtaçtır. O kuvvet de bu âlemin dışında, vücudu zatından olan bir
varlıktır. O da Allah'tır.
b) Hakîkatta bir mevcut
vardır. Bu mevcut, ya varlığı zatındandır ya da varlığı ve yokluğu mümkün
olandır. Varlığı zatından ise; bu özelliğe sahip olan yalnız Allah'tır. Bu
mevcut, varlığı mümkün olan ise; mümkün olan varlığın mevcûdiyeti zatının icabı
olmadığından, var olabilmesi için, varlığını yokluğuna tercih eden bir müreccihe-yaratıcıya
ihtiyaç vardır. O yaratıcı-tercih eden ise Allah'tır.
c) Âlemde görülen madde
daima hareket hâlindedir. Maddenin hareket hâlinde olması ilmen ispat
edilmiştir. Madde ve maddedeki hareketin mucidi kimdir? Maddeciler, madde ve
ondaki hareketin ezelî olduğunu söylerler. Oysa maddedeki bu hareket, bir
evvelki hareketin neticesidir. O da bir evvelkinin... Bu hareketler silsilesi
sonsuzluğa doğru devam edip gidemez. Bu hareket silsilesinin bir noktada durması
ve ilk hareketin, vücûdu vâcip olan bir illete, bir hareket ettiriciye dayanması
zarûrîdir. O da herşeyin yaratıcısı olan Allah'tır.

[1]





[1]
Cengiz Yağcı, Şamil İslam Ansiklopedisi: 1/114-115.