a

a- Allah'ı İnkâr veya
Şirk Koşma:



Genel anlamda ‘fısk' Allah'ın emrinin dışına
çıkmak olduğuna göre ‘fısk'a düşme tavrı öncelikli olarak kafirlerin veya
müşriklerin sıfatıdır. Çünkü onlar, Allah'ın hiç bir emrini dikkate almazlar,
kendilerine emredilen hiç bir şeyi yerine getirmezler. Bu anlamda ‘fısk' ile
‘küfr' arasında bir benzerlik vardır. Daha doğrusu ‘fısk', ‘küfr'ün anlam sahası
içerisindedir. Ancak ondan daha geniş bir manası vardır. Bu yüzden denir ki, her
kâfir fasıktır ama her fasık kafir olmayabilir.

Bilindiği gibi Rabbinin emrinden dışarı çıkan
ilk yaratık İblis'tir. Kur'an, onun bu itaatsizliğini ‘fısk' kelimesinin
fiiliyle anlatıyor.[1]
İblis, bu tavrıyla kafirlerden olmuştur.[2]
Demek ki Allah'ın emrini tanımayarak, O'na itaatten yüz çevirmek, bu emirden
dışarı çıkmak ‘fısk'tır ve bu itaatsizliği tıpkı şeytanın mantığı ile yapanlar
da küfre düşerler.

Hem Allah'a şirk koşup, hem de yeryüzünde
bozgunculuk çıkaran ve kendilerine gönderilen elçileri dinlemeyen müşrikler
cezalandırılmışlardır. Kur'an, bu şekilde davrananları iman etmeyen ve ‘fısk'a
düşmüş kimseler olarak anıyor.[3]

Peygamberimizin sağlığında iman ettiğini
söylediği halde Peygambere ve İslâma ihanet etmekten, zarar vermekten geri
durmayan Abdullah b. Selûl gibi münafıklar aynı zamanda fıska düşüp kafir
olmuşlardır.[4]

Anlamsız bir biçimde uyduruk tanrılara (putlara)
ibadet edenlerin tavrı da fısk'tır. Böylesine bir dalâlete (sapıklığa) düşenler
de gerçeği kabul etmekten yüz çeviren fasıklardır.[5]

Hz. İsa'ya (as) indirilen dini daha iyi yaşamak
için ruhbanlık uyduranlar, sonra da bırakın bu uydurdukları ruhbanlığın gereğini
yapmayı; onların bir çoğu yoldan çıkmış fasıklar oldular.[6]

Doğru yoldan çıkmış pek çok Kitap Ehlinin[7],
Allah'ı ve Peygamberini inkâr etmiş münafıkların[8],
Peygamberlerin soyundan geldikleri halde doğru yoldan ayrılmış kimselerin[9]
tutumları fısk'tır.

Allah (cc) kendisine inanıp salih amel
işleyenleri, kendilerinden önce gelenlerin yerine halef kılar (onların yerine
geçirir). Onlara yeryüzünde iktidar ve çeşitli ni'metler verir. Onların
korkularını emniyete çevirir. Buna rağmen onlardan kim küfre saparsa, Rabbinin
âyetlerine karşı gelirse, o fasıklardan olur.[10]

Kur'an, şirk koşanlara, küfre sapanlara ve
korkusuzca günâh işleyenlere ‘zalim' demektedir. Zulme sapmak, zalim olmak ta
bir ‘fısk'tır. Allah'ın emirlerine karşı gelenler, dinin çizdiği sınırları
taşanlar şüphesiz zulme düşerler.[11]






[1]
Kehf: 18/50.



[2]
Bakara: 2/34; Sâd: 38/74.



[3]
İsra: 17/16.



[4]
Tevbe: 9/84.



[5]
Yunus: 10/33.





[6]
Hadid: 57/27.



[7]
Âli İmran: 3/110.



[8]
Tevbe: 9/80.



[9]
Hadid: 57/26.



[10]
Bakara: 2/98-99.



[11]
A'raf: 7/165; Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları:
196-197.