Din Açısından Çeşitli Kavramlar

Din Açısından
Çeşitli Kavramlar


Din Ve Şeriat



"Şeriat", sözlükte yalın olarak sadece geniş yol
anlamına gelen arapça bir kelimedir. Ancak araplar günümüzde bu sözcüğün
kökün­den türeyen "şari'" kelimesini yol anlamında kullanmaktadırlar.

"Şeriat", esas itibariyle terimsel açıdan nizam,
rejim; Devletin siya­sal, sosyal, hukuksal ve ekonomik düzeni anlamına gelen
önemli bir ıstılah­tır. İslam terminolojisinde bu ıstılahla, Allah'ın ve
rasûlünün koyduğu yasala­rın tümünden oluşan islamın hayat düzeni amaçlanır.
Yani "şeriat", Kur'ân-ı Kerim'in içerdiği islam anayasasının genel adı­dır.
"Şeriat", başka bir deyimle de dinin fiilen uygulanan kanunlarının tü­müne
denir. Örneğin: "İslam şeriatı", İslam hayat düzeni demektir; "Yahudi şeriatı"
da, Yahudi dininin kanun ve kuralları demektir.

Bununla beraber İslam literatüründe şeriat
denince, genel olarak İslam dini amaçlanır. Bu nedenle gerek İslamda temel
hükümler ola­rak bilinen ve yalnız vicdanla söz konusu olan inanç sistemi, gerek
kişi­ler ta­rafından yapılan ibadetler, gerekse kişi ve devlet tarafından
uygu­lanan "muamelât"[1]
ve ahlâk kurallarının tümü şeriat kapsamına gi­rer.

Daha yaygın ve yerleşik olarak "şeriat"'la
kısaca anlatılmak istenen şey, İslam yasalarıdır. Bu yasaların kaynağı ise
Kur'ân-ı Kerim'dir. Dolayısıyla şeriat, iman ilkeleriyle bir bütünlük oluşturur.
İşte bu an­la­mıyla şeriat, müslüman kişiye inandığını yaşama sorumluluğunu
yük­lemektedir. Bu nedenledir ki zaman zaman siyasi alandaki ağırlık­larını
yi­tirseler bile müs­lümanlar Kur'ân-ı Kerim'den aldıkları ruhla tarihte
şe­ri­atı yeniden ihya etmek için diriliş örnekleri göstermişlerdir. Çağdaş
müs­lümanlar da bütün olumsuzluklarına rağmen "şeriat" kavramından Kur'ân-ı
Kerim'e göre ne anlaşılıyorsa onu öylece benimse­mekte ve şeri­atı -Allah'ın
izniyle- günün birinde yeniden hayata ge­çirme özlemi içinde yaşamaktadırlar.
Çünkü bu, her müslüman için -kıyamet kopuncaya ka­dar- sönmez bir
idealdir. Müslümanlardan daha çok ön planda bulunan ve toplumun çoğunluğunu
oluşturan müslü­manımsı dindarlar da (yorumları değişik olsa bile) şeriata karşı
saygılı­dırlar. Müslümanlar kadar onlar için de "şeriatın kestiği parmak
acı­maz."

[2]







[1]
Muâmelât: Arapça bir sözcüktür, işlemler ya da ilişkiler demek­tir ve
"muamele" nin çoğuludur.





[2]
Ferit Aydın, İslam'da İnanç Sistemi, Kahraman Yayınları: 27-28.