SEFİH

SEFİH-SEFİHLİK-SEFAHAT



Sefih Nedir?



"Beyinsiz-beyinsizlik" anlamında Kur'anî bir
kavram.

Sefih, "se-fi-he" fiilinden türemiş ism-i
faildir. Bu fiilin mastarı "sefh, sefeh"tir. Lügatte sefeh", hareket ve
tutumunda hafiflik olup, akıl noksanlığından kaynaklanır. Yani ucu budalalığa
varan hafiflik, fikirsizlik, temkinsizliktir. Bunun zıttı, ağır başlılık, tam
akıllılıktır. Şer'an da akıl ve dinin emir ve prensiplerinin aksine hareket
etmektir. Türkçede sefahet bu manada kullanılır. Kısaca sefeh ve sefahet, görüş
ve düşüncede heva ve hevese uymak, akıl ile değil zevk ile hareket etmektir: Bu
da aklın hükümsüz kalmasından dolayı budalalıktan kaynaklanır.[1]
Kısacası bu fiilin ism-i faili olan "sefih" aklı veya dini eksik olan akıl veya
dinin aksine davranan ahmak veya fasık demektir ki; birinde Allah'a isyan manası
var, diğerinde yoktur.[2]

‘Sefih', ‘sefh veya sefeh' fiilinin fâil
ismidir.

‘Sefh veya sefeh' sözlükte görüş ve gidişatta
hafiflik ve gevşeklik demektir ki, akıl noksanlığından meydana gelir. Her türlü
işte aklın hafifliği, düşüncesizlik, önem vermemek, akla ve dine aykırı hareket
etmek demektir. Bir ucu budalalığa varan hafiflik, fikirsizlik ve aklı
kullanmamaktır.

Dinen sefihlik de, akıl ve dinin gereği zıddına
hareket etmektir ki bunun karşıtı ‘rüşd'dür.

Dilimizde kullanılan ‘sefâhat' kelimesi de bu
anlamda aklı kullanmamayı, görüş ve fikirde zevk ve şehvete uymayı ifade eder.
Bu, daha çok budalalıktan ya da aklı yeterince kullanmamaktan kaynaklanır.

‘Sefh veya sefeh' sahibi kimselere ‘sefih'
denilmektedir.[3]





[1]
Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kurân Dili, I, 234.




[2]
Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kurân Dili, II, 1992. Muammer Ertan, Şamil
İslam Ansiklopedisi: 5/371.



[3]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 585-586. Ahmet
Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.