l

l-
Burhan, Delil Anlamında:



Allah'ın varlığına ve yüceliğine işaret
eden deliller, âyet ismiyle anılmaktadır. Buna göre, göklerin ve yerin
yaratılması, gece ile gündüzün peşpeşe gelişi, insanların faydası için denizde
yüzen gemiler, ölümünden sonra toprağı diriltmek üzere yağmurun indirilişi,
canlıların var edilmesi, bulutların boyun eğmiş bir şekilde havada yüzmeleri
birer âyettir.[1]

Güneşin bir aydınlık, Ay'ın bir nur (ışık)
kılınması yılların sayısı bilinsin diye Güneş'e ve Ay'a durakların tesbit
edilmesi birer âyettir.[2]
Tanenin ve çekirdeğin yaratılması, sabahın gecenin içinden çıkıp gelmesi,
gecenin dinlenme zamanı yapılması, karanlığın derinliklerinde yol bulmak için
yıldızların bir lamba gibi var edilmesi, insanların tek bir nefisten
yaratılması, gökten inen su ile bitkilerin büyütülmesi, her türlü meyvanın var
edilmesi birer âyettir.[3]
Arının çeşitli çiçeklerden topladığı özlerle insanlar için şifa olan bal
yapması, hayvanların çeşit çeşit yaratılması, hayvanlar tarafından insanlara süt
hazırlanması birer âyettir.[4]

"Ve O, yeri yayıp uzatan, onda sarsılmaz
dağlar ve ırmakları var edendir. Orada ürünlerin her birinden ikişer çift
yaratmıştır. Geceyi gündüze bürümektedir. Şüphesiz bunlarda düşünen bir topluluk
için gerçekten âyetler vardır."
(Râd: 13/3)

"Allah'ın gökleri ve yeri yaratması,
dillerinizin ve renklerinizin birbirine uymaması O'nun âyetlerindendir."
(Rûm: 30/22)

[5]






[1]
Bakara: 2/164.



[2]
Yunus: 10/5.



[3]
En'am:
6/95-99.



[4]
Nahl:
16/65-69.



[5]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 51-52. Ahmet
Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.