İnsanların ve Toplulukların Denenmesi

İnsanların ve Toplulukların Denenmesi:


Bazı kavimlere
elçiler gönderilmesi onlar için ilâhî imtihan sebebidir. Meselâ, Sâlih (a.s.),
kendisini ve mü'minleri uğursuzlukla suçlayan Semud kavmine; "...Uğursuzluğunuz(un
sebebi), Allah katında (bulunan takdiri)dir. (Kötü amel işleyene o uğursuzluğu
takdir etmiştir.) Doğrusu siz (çeşitli olaylarla) imtihan edilen bir
topluluksunuz." (27/Neml, 47). Ayrıca Hz. Sâlih'in kavmi Semud'a bir dişi
devenin verilmesi onlar için bir deneme idi (54/Kamer, 27-29).
Allah (c.c.),
Peygamberimiz'e Mekke hayatında gösterdiği bir rüyası ve "Kur'an'da lânet
edilmiş ağaç" ile insanları denemişti (17/İsrâ, 6). Kimilerine göre
Peygamberimiz'in buradaki rüyasından maksat O'nun gördüğü herhangi bir düş değil;
Mirac olayıdır. Çünkü âyette geçen "rü'yâ" kelimesi Arapça'da görmeyi ifade eder.
Sıradan bir rüyayı herkes görebilir. Rüyaların da olağanüstü bir tarafı yoktur.
Peygamberimiz'e gösterilen, ya da O'nun gördüğü şey Mirac yolculuğu ve
karşılaştığı olağanüstü durumlardır. Bu olay insanlar için bir deneme aracı
olmuştu. Peygamberimiz (s.a.s.) Mirac olayını anlatınca müşrikler O'nunla alay
ettikleri gibi, bazı zayıf imanlı müslümanlar da O'nu terketmişlerdi. Gerçekten
iman edenlerin imanı ise bu denemeden sonra bir kat daha kuvvetlenmişti (Muh.
İbn Kesir, 2/386; Beydavî, 1/575; Fî Zılâli'l-Kur'an, 4/2237; Elmalılı, 5/309;
Y. K. Çağdaş Tefsiri, 5/230).
Kimileri,
Peygamberimize gösterilen bu rüya; kâfirlerin Peygamberimiz ve müslümanlar
karşısında mutlaka yenilecekleri anlamına gelebilir demişlerdir. Peygamberimiz (s.a.s.)
henüz Mekke'de müslümanlar çok zayıf iken İslâm'ın gâlip geleceğini, kâfirlerin
mağlup ve zelil olacaklarını haber verdiği zaman müşrikler O'nu alaya aldılar,
zayıf imanlılar böyle bir müjdeye inanmadılar. Ancak gerçek mü'minler
Peygamber'in bu vaadine kesin kanaat ettiler. Böyle bir olay o toplum için bir
deneme idi (Keşşâf, 2/648; Y. K. Çağdaş Tefsiri, 5/230).
"Kur'an'da
lânet edilmiş ağaç" da bir imtihan aracı yapıldı. Bu ağaç, Buhârî ve Müslim'de
geçen bir hadise göre zakkum ağacıdır (nak. Muh. İbn Kesir, 2/386). Cehennem'de
yaratılmış olan bu ağaç, oradaki azâbı simgeler. Orada azap görenin yiyeceği
odur. Allah (c.c.) bununla inkârcıları korkutmakta ve onları Cehennem'den
sakındırmaktadır. Kur'an'da üç âyette geçmektedir (37/Saffât, 62-67; 44/Dûhan,
42-46; 56/Vâkıa, 51-54). (Zakkum, bir ağaç cinsidir. Arabistan'ın Tihâme
bölgesinde yetişir. Tadı çok acı, kokusu da çok kötüdür. Dallarını koparan
kimsenin ellerine ve bedenine ağaçtan çıkan sıvı bulaştığı takdirde, o kimse bir
çeşit deri hastalığına yakalanır. -Tefhimu'l Kur'an, 5/21-).