Sahabelerde Ölçü
Sahabelerde Ölçü:
Burada belirtilmesi gereken bir diğer mühim
nokta da, amme meselelerinde zıt içtihad ve görüşleri sebebiyle birbirlerine
muhalif düşen ve hatta aralarında savaş cereyan eden Ashabın, savaş dışı
meselelerde birbirlerine karşı olan münasebetlerindeki ölçü ve hakkaniyettir.
Onlar birbirlerini hataya düşmekle itham etmişler, ancak rencide edici, şahsî
faziletlerini inkar edici sözler sarfetmemişler, hele asla tekfir cihetine
gitmemişlerdir. Buna en iyi örnek, Hz. Aişe ile ona muhalefet edip Hz. Ali
tarafında yer almış olan Ammar İbnu Yasir arasında geçen bazı tarizler,
konuşmalardır. Hülasa edelim:
Söylediğimiz üzere Ammar İbnu Yasir, Hz.
Ali ile Hz. Aişe arasındaki ihtilafta, Hz. Ali'nin haklı Hz. Aişe'nin haksız
olduğuna inanıyordu. Bu meselede halkı ikna etmek maksadıyla mescitte yaptığı
konuşma tam bir insaf örneğidir. Der ki: "Aişe Basra'ya yürüdü. Allah'a kasem
olsun, o dünyada da ahirette de Peygamberimizin (aleyhisselam) zevcesidir, bunda
şüphemiz yok. Ancak, Allah sizi imtihan ediyor; Kendisine mi (celle celaluhu),
yoksa O'na mı (radıyallahu anhâ) itaat edeceksiniz?"
Burada, ahirette de Resulullah (aleyhissalâtu
vesselâm)'ın zevcesi olduğunun kasemle te'yidi, Hz. Aişe'nin asla tekfir
edilmediğini gösterir. Fakat görüşlerinde yanıldığı kesinlikle ifade
edilmektedir.
Kendisine yöneltilen bu çeşitten şiddetli
tenkitler karşısında Hz. Aişe (radıyallahu anhâ)'nin aksülameli de burada zikre
değer. İbnu Hacer'in Taberânî'den naklen kaydettiğine göre, yine aynı Ammar,
Cemel Vakası'nın akabinde Hz. Aişe'ye gelerek: "Sizin bu askerî şerefiniz
Allah'ın sizinle yaptığı ahde (anlaşmaya) ne kadar aykırı" der ve bu sözleriyle
Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ın zevceleriyle alâkalı olarak gelmiş
bulunan "(vekar ile) evlerinizde oturun. Evvelki cahiliyet yürüyüşü gibi
yürümeyin" (Ahzâb 33) ayetine işaret eder.
Hz. Aişe (radıyallahu anhâ)'nin cevabı şu
olur: "Allah'a kasem olsun sen hakkı söyledin." Ammar da "Senin lisanınla
hakkında bu hükmü veren Allah'a hamd olsun" der.
İbnu Hübeyre bu konuşmayı şöyle
değerlendirir: "Bu rivayetten anlıyoruz ki, Ammar doğru sözlüdür. Kezâ husumet
onu, hasmının faziletlerini inkâra da sevketmemiştir. Zîra aralarında cereyan
eden harbe rağmen Hz. Aişe'nin tam bir fazilete mazhar olduğuna şehadette
bulunmaktadır.[1]
[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 13/531.
FİTNE
- FİTNE-FİTEN ..
- b- Sosyal ve Ahlâkí Fitne 1- İşkence ve Zulüm;
- Zulüm, İşkence ve Azap
- Modern Fitne Odakları
- 15- Cimrilik Artar
- 4- Öldürmektense Ölmeyi Tercih Etmek
- FİTNE. a- Fitne Kelimesinin Anlam Sahası
- 2- Belâ ve Sınama
- Fitne; Anlam ve Mâhiyeti
- FİTNENİN VASIFLARI
- 16- Asiller Öldürülür, Meydan Adilere Kalır
- * Fitnede Mudafa-i Nefis
- b- Olumlu Anlamıyla Fitne
- 3- Karışıklık ve Kargaşa
- Olumlu Anlamıyla Fitne
- 1- Fitne Yavaş Gelişir
- 17- Fitnede Gençler Rol Oynar
- 5- Dilini Tutmak
- c- Fitnenin Kur'an'daki Anlamları
- 4- Dünya Ni'metleri;
- Kur'an-ı Kerim'de Fitne Kavramı
- 2- Fitne Bir Kere Çıktı Mı Sonu Gelmez.
- 18- Katl (Öldürme) Vakaları Artar
- 6- Kalben Kerahet
- A- Allah'a Nisbetle Fitne
- 5- Mal ve Çocuk;
- Fitnenin Kur'an'daki Anlamları
- 3- Giren Çıkamaz.
- 19- Teşkilatlar Adına Öldürme.
- 7- Mal Ve Evlatça Hiffet
- 1- Peygamberlerin Denenmesi
- D- Hadislerde Fitne Kavramı
- Allah'a Nisbetle Fitne
- 4- Fitne , Fikrî Gruplaşmadır
- 20- Emniyet Ve Güven Kalmaz
- 8- Silah Edinmemek
- 2- Müslümanların Denenmesi
- E- Fitnenin Ortaya Çıkışı ve Zararları
- Peygamberlerin Denenmesi
- 5- Yalan Artar
- 21- Ölüm Aranır
- * SAHABE VE FİTNE HAREKETLERİ
- 3- İnsanların ve Toplulukların Denenmesi
- FİTNE.
- Müslümanların Denenmesi
- 6- Gerçeklerin İstismarı
- 22- Ganimet (Devlet Malı) Helal Addedilir
- Fitnede Sahabe'nin Tutumu.
- 4- Ni'met veya Külfetle Deneme
- FİTNE.
- İnsanların ve Toplulukların Denenmesi
- 7- Herkes Kendi Görüşünü Beğenir
- 23- Fitnenin Girmedigi Ev Kalmaz
- 1- Fitne Hâdiselerini Sahabeler Çıkarmadı
- 5- Sabır ve Sebat Fitnesi
- Yoldan Çıkarıcı Fitneler
- Nimet veya Külfetle Deneme
- 8- Cehalet Artar
- 1- Fitnede Sabır
- 2- Sahabeler Fitneye Katılmadı
- B- Şeytana Nisbetle Fitne
- Fitne ile Sapma
- Sabır ve Sebat Fitnesi
- 9- Şaşkınlık
- 2- Fitnecileri Yalnız Bırakmak
- Cemel Vakası
- C- İnsanlara Nisbetle Fitne
- İmtihan Olarak Fitne
- Şeytana Nisbetle Fitne
- 10- Din-Sultan Ayrılığı
- 3- Uzlet
- Fitneye Karışan Sahabeler
- 1- Münafıkların Fitnesi
- Fitneye Düşürme Gayreti
- İnsanlara Nisbetle Fitne
- 11- Din Lafta Kalır
- * Eve Çekilmek
- 3- Ashab'ın Katıldıgı Fitneler Üzerine Birkaç Mütalaa
- 2- İnkârcıların Fitnesi
- Fitne Çıkartmak ve Kuran'daki Karşılığı
- Kur'an'da Fitne Sayılan Davranışlar
- 12- Dinin Tatbikatı Zorlaşır
- * Dağa Çekilmek
- Sahabelerde Ölçü
- C- Fitne Sayılan Davranışlar a- Diní Açıdan 1- Küfür-Şirk;
- Müminlerin Çekişmesi Fitneye Sebep Olur
- Hadis-i Şeriflerde Fitne Kavramı
- 13- İrtidat Artar
- * Terk-i Diyar Etmek
- Sahabeler Arasındaki Muharebelerin Mahiyeti Ve Hikmeti
- 2- Allah'ın Hükümlerinden Yüz Çevirme
- Fitne Unsurları
- Fitnenin Ortaya Çıkışı ve Zararları
- 14- Zenginlik Artar
- İnziva Ve Uzletin Fazileti