Namaz ve Tesbih İbâdeti

Namaz ve Tesbih
İbâdeti:



Mü'minler ‘tekbir'le namaza girdikten sonra,
önce "Sübhâneke" duâsını okurlar. Namazın hemen başında Allah'ın bütün noksan
sıfatlardan uzak olduğunu, müşriklerin nitelemelerinden yüce olduğunu dile
getirirler. Bu imanla namaza başlarlar, namazı, yalnızca, bu tesbih ettikleri
Allah (c.c.) için kıldıklarını ortaya koyarlar. Mü'minler rükûda iken "Sübhâne
rabbiye'l-azîm (Yüce olan Rabbimi tesbih ederim)", secdelerde ise sürekli
"Sübhâne Rabbiye'l-a'lâ (Ulu olan Rabbimi tesbih ederim)" derler.

"Bir adam Peygamberimize gelerek, ‘Ey Allah'ın
Rasulü, ben Kur'an'dan bir sey seçip alamıyorum. Bana yetecek bir şey öğretir
misin?' dedi. Peygamberimiz buyurdu ki, şöyle de: "Sübhane'llahi ve'l
hamdüli'llahi ve lâ ilâhe ilallahu va'llahü ekber, ve lâ havle ve lâ kuvvete
illâ billah.(Allah'ım Seni tesbih ederim, hamdler Sana aittir. Senden başka ilâh
yoktur. Allah en büyüktür, bütün güç ve kuvvet Allah'ındır)." (Ebû Dâvud,
Salât 139, hadis no: 832, 1/221; Nesâî, İftitâh 32, 2/110).

Peygamberimiz yine buyuruyor ki: "Iki kelime
vardır; bunlar dilde hafif, terazide (mizanda) ağır, Rahman'ın yanında da
sevimlidirler (Bunlar): ‘Sübhanallahi ve bihamdihî (Allah'ım seni hamdinle
tesbih ederim), Sübhanallahi'l azîm (Yüce Allah'ım Seni tesbih ederim)'
sözleridir." (Müslim, Zikir ve Duâ 10, hadis no: 2694, 4/2072; Buhârî,
Deavât 65, 8/107, Eymân 19, 8/173; Tirmizî, Deavât 61, hadis no: 3467, 5/512).

Peygamberimiz, başka birçok hadisinde, tesbih'te
bulunmanın, tevhid kelimesini söyleminin ve istiğfarda bulunmanın önemine ve
sevaplarının çok olacağına işaret buyuruyor. Her bir rükünde ve rekâtında bol
bol tesbih yapılarak kılınan namaza ‘Tesbih namazı' denilir.

Namazdan sonra otuz üç defa ‘sübhanallah', otuz
üç defa ‘el-hamdülillâh', otuz üç defa da ‘Allahü ekber' demek, zenginlerin
fakirlere sadaka verip yardım etmeleri gibi sevabı çok olan zikirlerdir. Bunlar
‘Sübhanallah' ile başladıkları için hepsine birden "tesbih duâsı" denmektedir (Ebû
Dâvud, Harac ve İmâret, hadis no: 2987, 3/150; Ahmed bin Hanbel). Namazdan
sonra, önemli zikir ifadeleri olan bu tesbihleri yapmak sünettir (Müslim,
Mesâcid 144; Tirmizî, Deavât 35; Nesâî, Sehv 91). Türkçe'de ‘tesbih' diye
bilinen, otuz üçlü veya doksan dokuzlu taneler, aslında ‘tesbih âletidir. Halk
‘tesbih' deyince bu tesbih âletini hatırlamaktadır.[1]






[1]
Hüseyin K. Ece, a.g.e. s. 697.