b2- İnsanların Hakkını İhlâl

b2

b2-
İnsanların Hakkını İhlâl:


Fesadın en
yaygın olarak işlendiği alan insanlara ait haklara tecavüzdür. Bu fesadın en
önemlisi de insanın yaşama hakkına yapılan haksız saldırıdır. Kur'an bir
kimsenin haksız yere başkasını öldürmesini ‘bütün insanları öldürmüş' gibi
saymaktadır.[1]

Fesat; iyilik,
güzellik, doğruluk ve adalet ilkeleri esas alınarak oluşturulan ya da
oluşturulmaya çalışılan bir sosyal düzene karşı çıkmayı simgeleyen bir kavramdır.[2]
Bu adalet ve huzur düzenine aykırı bütün kötülükler fesattır. Bu bağlamda
hırsızlık[3],
ölçüde ve tartıda hile yapmak[4],
kamu düzenini bozma, ekini (ticaret ve iktisat hayatını) nesilleri mahvetme[5],
hak ve adalet sınırını aşarak azmak (tuğyan etmek)[6],
bozgunculuk yapmak, ya da buna sebep olmak[7],
insanları zayıflatmak için gruplara ayırmak[8],
zalim yöneticilerin hükmetme arzusu, iktidar tutkunluğu[9],
her türlü aşırılığa sapmak[10]
insanların haklarına zarar veren fesat türlerindendir.

[11]







[1]
Maide: 5/5.





[2]
(E. Pazarbaşı, nak. K.
Siyasí Kavramlar, s: 348.





[3]
Yusuf: 12/70-73.





[4]
Hûd: 11/85.





[5]
Bakara: 2/205.





[6]
Fecr: 89/9-14.





[7]
A'raf: 7/127; Kehf:
18/93-94; Neml: 27/48.





[8] Kasas:
28/3-4.





[9] Neml:
27/34.





[10] Şuara:
26/151-152.





[11]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 184.