İmanın Dereceleri

İmanın Dereceleri


1) İcmali İman:



İman edilecek esaslara kısaca ve toptan iman
etmektir. Yani, Allah (c.c)'ın göndermiş olduğu haber ve hükümlerin hepsine
birden inanmaktır. Bu da "La ilahe illallah Muhammedu'r-Rasulullah" cümlesi ile
ifade edilir. İmanın en basit mertebesi budur. Çünkü bu iki cümlede iman
edilmesi gerekli olan her şey bulunmaktadır.[1]

Ehl-i Sünnet'e göre -yukarda açıklanan- Şer'î
iman iki surette teşekkül eder. İcmali veya tafsilî. Resulullah Hz. Muhammed
(s.a.s.)'in tebliği ettiği dini esas ve ilâhî hükümlerin tamamına, tafsilat
gözetmeden topluca inanmaya icmali iman denir. Bunun da en özlü ifadesi;
"Allah'tan başka ilâh bulunmadığına ve Hz. Muhammed'in Allah'ın Rasûlü olduğuna"
kesin olarak inanmaktır. Bu iman, "Kelime-i Tevhid" ve "Kelime-i şehadet" diye
bilinen kesin "Lâ ilâhe illallah, Muhammedu'r-Rasulullah" demek ve bunu kalb ile
tasdik etmekle olur. Bu, Şer'i imanın ilk mertebesi ve İslâm binasına girmenin
ilk şartıdır. Çünkü bu cümlede, İslâm'ın iki ana rüknü ile bir kimsenin iman
etmesi zorunlu olan dini hakîkatların esası ve özü toplu olarak vardır. Zira
Allah Tealâ'nın yegane hâlık ve tek mabud; Hz. Muhammed (s.a.s)'in de Allah'ın
Rasulü olduğunu tasdik etmek, onun haber verdiği bütün dinî esaslara ve ilâhî
hükümlere topluca inanmak demektir. Ancak, bu dinî hükümlerin tamamını tek tek
hemen öğrenemeden, hepsine birden topluca iman edildiği için, bu tür imana
"İcmali iman" denmiştir. Akıl ve baliğ olan (akıllı ve erginlik çağına gelen)
her şahsa, "icmali iman"a sahip olmak şart ve farz ise de; mümine yaraşan imanın
bu ilk kademesinde ve İslâm'ın ana kapısında kalmayıp, dinin diğer iman ve
ibadet esaslarını, amelî ve ahlâkî hükümlerini -gücü ve takati nisbetinde-
öğrenmesi ve bunlara ayrı ayrı tafsili olarak iman etmesidir.

[2]





[1]
Ahmet Kalkan, İslam Akaidi 74.



[2]
Ali Arslan Aydın, Şamil İslam Ansiklopedisi: 3/147.