Fecir

İlham



İlham

 

İlham, insanın zihnine aracısız olarak bir
bilginin, kendiliğinden yan­sıması diye öteden beri söylenegelen bir meseledir.
Herhangi bir il­giyle akla gelen şey­ler için de kullanılmıştır. Şairlere gelen
ilham gibi. Ancak bu tür düşünce ürünlerine gerçek ilham diye bakılmadığından,
şairlerin aklına ge­len espriler için daima bir ilham kaynağı da sözko­nusu
olmuş­tur. Oysa zın­dık ve râfızıy­lerin amaçladığı ilham bundan farklıdır.
Onlara göre: Peygamberlere inen vahiy gibi, bazı ulu kimsele­rin (?) de kalbine
Allah tara­fından bilgiler doğar. Buna "Mükâşefe" der­ler ve bu bilgiler, hem
ilham alan kimse için, hem de tüm insanlar için -yine onlara göre- birer kanıt
sa­yı­lır.

Burada açıkça belirtmek gerekir ki daha önce
sözü edilen: Sağlam du­yu­lar, akıl ve vahiy dışında kalan ilhamı, İslam, bir
bilgi kaynağı ola­rak tanı­maz.  Şu varki ilham da aynen vahiy gibi yalnızca
peygamberler için sözkonusudur. Yine belirtmek gerekir ki ilham denen şey, daima
spekü­latif amaç­lara alet edilmiş ve Kur'ân gerçeklerinin çarpıtılması gibi
teh­li­keli niyetlerle tarih bo­yunca ilişkili olmuştur.

Binaenaleyh, il­ham ve mükâşefenin İslam'da hiç
bir yeri yoktur. Konusu ne olursa ol­sun, tüm sorunların çözümlenmesinde,
hak­kın batıl­dan, doğrunun yanlıştan ayırt edilmesinde da­ima ve istisnasız
olarak müslümanların bilgi kay­nağı yal­nızca kitap ve sünnettir. Ulu kimseler
olarak nitelendi­rilen bazı adamla­rın "Riyâzet", "Çile" ya da "Seyrusülûk"
denen pa­tanjalist yöntemlerle sözde aşkınlık kazandıktan sonra kendilerine
Allah ta­ra­fından birtakım gerçeklerin yansı­tıldığı iddiaları İslam'ın ru­huna
aykı­rıdır. Hz. Muhammed (sav)'in vefatıyla vahiy kesin olarak son bulmuş­tur.
Dolayısıyladır ki müslümanların tepki­sini çekmemek için bu kim­seler,  sözde
aldıkları vahyi feyiz, ilham ya da mükâşefe diye adlandır­mış, eş-Şems
Sûresi'nin 8 inci Âyet-i Kerimesini de buna kanıt olarak göstermiş­lerdir. Oysa
bu âyette sözü edilen ilham: Peygamberler aracı­lığı ile insana nasıl
davran­ması gerektiğinin öğretildiği­dir.

Şu halde Kur'ân-ı Kerim'in ve Sünnet'in ışığında
başvurulabilecek bilgi ve ölçüler içinde ilham denen bir şeyin bulunmadığı
kesindir.[1] 



 

 



[1]
Ferit Aydın, İslam'da İnanç Sistemi, Kahraman Yayınları: 205-206.