Fecir

Nefsin Farklı Özellikleri




Nefsin
Farklı Özellikleri
 
Sûfîler, Kur'an-ı Kerimin
çeşitli âyetlerine dayanarak, insan nefsinin altı "mertebe"sinin olduğunu ileri
sürmüşler ve kendilerinden de yedincisi diye nefs-i kâmileyi ilâve ederek yedi
mertebeye çıkarmışlardır.
1- Nefs-i Emmâre:
Allah'ın emirlerine uymayan, yasaklarını çekinmeden yapan ve zevkine tâbi olan
nefistir.
2- Nefs-i Levvâme:
Allah'ın emirlerine bazen uyan, bazen uymayan, işlediği günahlardan dolayı
üzülen ve sevaplardan dolayı sevinen nefistir.
3- Nefs-i Mülheme:
Mümkün mertebe Allah'ın emir ve yasaklarına uyan nefistir.
4- Nefs-i Mutmainne:
İmân esaslarına inanan, İslâm'ın emir ve yasaklarına uyan, bu konularda hiç bir
şüphe ve tereddüdü olmayan, neticede Allah ile mânevî bir bağ kuran ve bunun
lezzetine ulaşan nefistir.
5- Nefs-i Râdıye: Her
yönüyle Hakk'a yönelen, Allah'tan gâfil olmama şuuruna eren ve O'ndan râzı olan
nefistir.
6- Nefs-i Mardıyye:
Bütün benliği ile Hakk'a teslim olan ve böylece Allah'ın kendisinden râzı olduğu
nefistir (Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, İstanbul 1970, VIII,
5817).
7- Nefs-i Kâmile: Bütün
kötülüklerden sıyrılıp mânevî olgunluğa eren nefis. Bu mertebeye erişen bir
kişinin bütün sıfatları güzeldir ve her hali ibâdet sayılır (Süleyman Uludağ,
Kuşeyri Risalesi tercümesi, s. 222, 277, 290).