Yeni Sayfa 1

﴿ اَلْعَلِيُّ ﴾
el-ALİYY

"el-Aliyy":[1]
Her türlü kusur, kötülük ve noksanlıktan uzak olan demektir.

O'nun üstünde hiçbir şeyin olmaması, hatta her şeyin üstünde olması; O'nun
kemalindendir.[2]



* * *






[1]

"el-Aliyy"
ismi, "yücelik" anlamına gelen "uluvv" kökünden ism-i fâildir. Uluvv ise,
üst ve yukarı anlamındadır.
"el-Aliyy",
Allah'ın vasfı olarak; "yaratıkları üzerinde, kudretiyle yücelik sahibi
olan" anlamındadır.


Kısacası; yüce Allah mutlak yücedir. Bu yücelik, bir başkasına nispetle
değildir. Bu yücelik, zorunludur. Allah'tan başka mutlak bir yücenin
bulunması imkan haricindedir. (ç)




[2]
Şifâu'l-alîl, s.

255

Yüce
Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır:
"O Aliyy (=çok
yüce)dir, Azîm (=çok büyük)tür"
(Bakara:

2/255).


İyâs b.
Seleme ibnu'l-Ekva' el-Eslemî, babasından naklen der ki: Resulullah
(s.a.v)'in duaya başlarken şöyle dediğini işittim: "Allahım! seni her çeşit
noksan sıfatlardan takdis ederim. Rabbim; en yücedir, ‘Aliyy' (=çok yüce) ve
çokça karşılıksız ihsanda bulunandır." İmam Ahmed, "Müsned" (4/54)'de
bu hadisi rivayet etmiştir.

Halîmî,

"el-Aliyy"
kelimesinin anlamı hakkında der ki: "Allah, celal yüceliklere sahip O'nun
üstünde hiçbir kimse yoktur. Ayrıca O'nunla birlikte, kendisi ile o kimse
arasında ortak bir yüceliğe sahip bir kimse de yoktur. Çünkü Allah, mutlak
manada Aliyy (=çok yüce)'dir.


"er-Refî' "

الرَّفِيعُ
ismi de, bu manadadır. Çünkü yüce Allah kendisi ile ilgili olarak,


رَفِيعُ الدَّرَجَاتِ

"Dereceleri yükselten (=Refî')"
(Mü'min:

40/15)
buyurmuştur. Bunun manası şudur: Değer verme yönünden O'ndan daha yüksek hiç
kimse yoktur. Çünkü Allah, medh ve övgü derecelerini hak edendir. Bu medh ve
övgü derecelerinin ise, çeşitli sınıfları ve bölümleri vardır. Dolayısıyla
da bunlara O'nun dışında hiçbir kimse layık değildir." Beyhakî, El-Esmâ ve's-Sıfât,


1/45