Râbıta Şirktir
Râbıta Şirktir
Râbıta Şirktir:
Yılmaz: "... Kitapta, bir
önceki soruda ârâbıtanın, Allah ile murâkabeye varmak için yapıldığını ve
murâkabe noktasına gelen bir sâlikten râbıtanın düştüğünü, böyle bir kişinin
râbıtasının şirk sayılacağını' söylemişiz..."
Bayındır: İşte Sayın
Yılmaz'a göre râbıta şirktir. Murâkabe noktasına gelenin râbıtası şirk ise,
başkalarının râbıtası da şirk olur. Çünkü iman ve şirk konuları kişiye göre
değişmez. Gerek burada alıntısını yaptığımız yazılara ve gerekse tasavvuf
kitaplarına göre müridin tek görevi, kayıtsız şartsız şeyhe teslim olmak yani
ona kul olmaktır. Mürit şeyhe, şeyh Allah'a kul olur. Râbıtayı, murâkabe
noktasına ulaşmış büyükler için şirk sayıp mürit için bir görev bilme, bu
anlayışın sonucudur. Aşağıdaki ifade de bu anlayıştan kaynaklanmıştır:
"Mürit, aracısız olarak, Allah
Teâlâ'dan feyiz alabiliyorsa râbıtayı terk etmesi vaciptir. Bu durumda râbıta
ile uğraşmak, perdeli basamağı, yüzyüze olma basamağına tercih etmek olur. Bu
ise Allah Teâlâ'dan yüz çevirmek sayılır. Ancak râbıtayı bırakmasına rağmen
şeyhinin sevgisini kalbinden çıkarmaz, ona bağlılığını terk etmez. Çünkü bu, yüz
yüze olma halini artırır."
Bazı şeyhlerin resimleri
müritlere dağıtılır ve râbıta yaparken ona bakmaları söylenir. Eğer mürit
heykeli yasak bilmese, evine şeyhinin heykelini koyar, râbıta yaparken onun
karşısına geçer, kendini alçaltır, son derece tevazu ile yalvarır ve
rûhâniyetinden yardım isterdi. Ona karşı kendini yok sayıp, bütün hücrelerini
şeyhiyle doldururdu. Heykel yerine şeyhin hayalini koymak neyi değiştirir? Puta
tapanlar da zaten taştan veya ağaçtan değil, onun temsil ettiği varlığın
rûhâniyetinden yardım beklerler.
Çünkü râbıta yapan mürit,
şeyhinin dışında her şeyden ilgisini kesmek ve kalbinde yalnız ona yer vermek
zorundadır[1]
O, şeyhin sûretini alnının ortasında hayal eder, sonra onu kalbinin ortasına
indirir, kendini yok, şeyhini var bilir[2]
Sonra onun rûhâniyetine
yönelir, kendisinde cezbe ve gaybet ortaya çıkıncaya kadar râbıtaya devam eder.
Cezbe kendinden geçmesi[3]
gaybet ise kendini ve sahip olduğu özellikleri bırakıp şeyhin sûretinde
kaybolmasıdır. Bu noktaya gelince şeyhin rûhâniyetini, olgunluklarıyla birebir
sûretinde gözlemler, şeyhin sıfatlarıyla, kendine has halleri ile hallenir[4]
Biri doğuda, biri batıda da olsa, şeyhin rûhâniyeti müridi râbıta ile terbiye
eder ve onu, Allah'a ulaştırır[5]
Şu âyet buraya ne kadar da
uygun düşmektedir: "İyi bil ki, o saf din Allah için olan dinidir. Onun
yakınından veliler edinenler; âBiz onlara başka değil sadece bizi Allah'a tam
yaklaştırsınlar diye kulluk ederiz' derler. işte Allah, onların aralarında
tartışıp durdukları şeyde hükmünü verecektir. Allah, yalancı ve gerçekleri
örtüp duran kimseleri doğru yola sokmaz." (39/Zümer, 3)
Tarikata göre şeyh bir çeşme
gibidir. Engin denizinden, râbıtasını yapan müridin kalbine feyiz aktarır[6]
Râbıta yapan müritte, şeyhin rûhâniyeti tasarrufa başlar. Üzerine ilahi kemâlâtı
ve rabbani tecellîler feyzini yağdırır. Böylece onu yüksek makamlara ulaştırır.
Feyiz veren şeyh, ister ölü, ister diri olsun, ister yaptığını anlasın, ister
anlamasın[7]
fark etmez. Hakiki şeyh, müritle Rabbı arasında vâsıtadır. Ondan yüz çevirmek
Allah'tan yüz çevirmektir[8]
Râbıta edilen mürşid-i kâmil,
fenafillah makamına ulaştıktan sonra, bekâbillah makamı da kendisi için hasıl
olmalıdır[9]
Fenâ fillâh, onun beşerî vasıflardan ve aşağı arzulardan sıyrılıp ilahi
vasıflarla donanmasıdır. Beka billâh da kendi sıfatlarının yerine Allah'ın
sıfatlarının geçmesidir[10]
Yani Allah ile bütünleşmesidir. Durum böyle olunca, mürit inanır ki, şeyhini
nerede düşünse, rûhâniyeti orada hazır olur. Yine inanır ki, şeyhin ruhani
tasarrufları Hak Teâlâ'nın tasarruflarıdır[11]
Mâdem şeyhten yüz çevirmek
Allah'tan yüz çevirmektir[12]
öyleyse mürit şeyhin sevgisini daima içinde beslemeli, her durumda ona
bağlılığını korumalıdır. Bütün vakitlerde râbıtaya devam etmeli, hiçbir şekilde
ondan ayrılmamalıdır[13]
Eğer bu şirk değilse, şirk diye
bir şey olmaması gerekir. Burada şeyh, tam bir ilâh konumundadır. Çünkü ilah,
kendine kulluk edilen her şeye verilen isimdir. İlah kelimesinin, hayran kalma
anlamı da vardır. Çünkü kul, kulluk ettiği şeyin özelliklerini düşününce
hayranlık duyar[14]
Allah'ın dışında, kendine kulluk edinilen her şey onu öyle kabul edene göre
ilahtır. Putlara ilah derlerdi, çünkü onların kulluğu hak ettiklerine
inanırlardı. Onlara verilen isimler bunların inançları sebebiyledir, yoksa
onlarda bir şey olduğundan dolayı değildir[15]
[1]
Sadık Dana, Altınoluk Sohbetleri I, s. 39-40.
[2]
Muhammed b. Abdullah Hânî, Adâb, s. 239-242.
[3]
Yılmaz, Tasavvufla İlgili Sorular, s. 520
[4]
Muhammed b. Abdullah Hânî, Adâb, s. 237.
[5]
A.g.e., s. 239-242.
[6]
A.g.e., s. 237.
[7]
A.g.e., s. 239-242
[8]
A.g.e., s. 244.
[9]
A.g.e., s. 243.
[10]
Yılmaz, Tasavvufla İlgili Sorular, s. 524.
[11]
M. A. Hânî, Adâb, s. 239-242.
[12]
A.g.e., s. 244
[13]
M. A. Hânî, Adâb, s. 239-242.
[14]
Râgıb el-Isfehânî, el-Müfredât, "ilh" maddesi.
[15]
İbn Manzur, Lisânu'l-Arab, "ilh" maddesi
Abdülaziz Bayındır, Duâda Evliyayı Aracı
Koyma ve Şirk, s. 134-147
Râbıta Şirktir:
Yılmaz: "... Kitapta, bir
önceki soruda ârâbıtanın, Allah ile murâkabeye varmak için yapıldığını ve
murâkabe noktasına gelen bir sâlikten râbıtanın düştüğünü, böyle bir kişinin
râbıtasının şirk sayılacağını' söylemişiz..."
Bayındır: İşte Sayın
Yılmaz'a göre râbıta şirktir. Murâkabe noktasına gelenin râbıtası şirk ise,
başkalarının râbıtası da şirk olur. Çünkü iman ve şirk konuları kişiye göre
değişmez. Gerek burada alıntısını yaptığımız yazılara ve gerekse tasavvuf
kitaplarına göre müridin tek görevi, kayıtsız şartsız şeyhe teslim olmak yani
ona kul olmaktır. Mürit şeyhe, şeyh Allah'a kul olur. Râbıtayı, murâkabe
noktasına ulaşmış büyükler için şirk sayıp mürit için bir görev bilme, bu
anlayışın sonucudur. Aşağıdaki ifade de bu anlayıştan kaynaklanmıştır:
"Mürit, aracısız olarak, Allah
Teâlâ'dan feyiz alabiliyorsa râbıtayı terk etmesi vaciptir. Bu durumda râbıta
ile uğraşmak, perdeli basamağı, yüzyüze olma basamağına tercih etmek olur. Bu
ise Allah Teâlâ'dan yüz çevirmek sayılır. Ancak râbıtayı bırakmasına rağmen
şeyhinin sevgisini kalbinden çıkarmaz, ona bağlılığını terk etmez. Çünkü bu, yüz
yüze olma halini artırır."
Bazı şeyhlerin resimleri
müritlere dağıtılır ve râbıta yaparken ona bakmaları söylenir. Eğer mürit
heykeli yasak bilmese, evine şeyhinin heykelini koyar, râbıta yaparken onun
karşısına geçer, kendini alçaltır, son derece tevazu ile yalvarır ve
rûhâniyetinden yardım isterdi. Ona karşı kendini yok sayıp, bütün hücrelerini
şeyhiyle doldururdu. Heykel yerine şeyhin hayalini koymak neyi değiştirir? Puta
tapanlar da zaten taştan veya ağaçtan değil, onun temsil ettiği varlığın
rûhâniyetinden yardım beklerler.
Çünkü râbıta yapan mürit,
şeyhinin dışında her şeyden ilgisini kesmek ve kalbinde yalnız ona yer vermek
zorundadır[1]
O, şeyhin sûretini alnının ortasında hayal eder, sonra onu kalbinin ortasına
indirir, kendini yok, şeyhini var bilir[2]
Sonra onun rûhâniyetine
yönelir, kendisinde cezbe ve gaybet ortaya çıkıncaya kadar râbıtaya devam eder.
Cezbe kendinden geçmesi[3]
gaybet ise kendini ve sahip olduğu özellikleri bırakıp şeyhin sûretinde
kaybolmasıdır. Bu noktaya gelince şeyhin rûhâniyetini, olgunluklarıyla birebir
sûretinde gözlemler, şeyhin sıfatlarıyla, kendine has halleri ile hallenir[4]
Biri doğuda, biri batıda da olsa, şeyhin rûhâniyeti müridi râbıta ile terbiye
eder ve onu, Allah'a ulaştırır[5]
Şu âyet buraya ne kadar da
uygun düşmektedir: "İyi bil ki, o saf din Allah için olan dinidir. Onun
yakınından veliler edinenler; âBiz onlara başka değil sadece bizi Allah'a tam
yaklaştırsınlar diye kulluk ederiz' derler. işte Allah, onların aralarında
tartışıp durdukları şeyde hükmünü verecektir. Allah, yalancı ve gerçekleri
örtüp duran kimseleri doğru yola sokmaz." (39/Zümer, 3)
Tarikata göre şeyh bir çeşme
gibidir. Engin denizinden, râbıtasını yapan müridin kalbine feyiz aktarır[6]
Râbıta yapan müritte, şeyhin rûhâniyeti tasarrufa başlar. Üzerine ilahi kemâlâtı
ve rabbani tecellîler feyzini yağdırır. Böylece onu yüksek makamlara ulaştırır.
Feyiz veren şeyh, ister ölü, ister diri olsun, ister yaptığını anlasın, ister
anlamasın[7]
fark etmez. Hakiki şeyh, müritle Rabbı arasında vâsıtadır. Ondan yüz çevirmek
Allah'tan yüz çevirmektir[8]
Râbıta edilen mürşid-i kâmil,
fenafillah makamına ulaştıktan sonra, bekâbillah makamı da kendisi için hasıl
olmalıdır[9]
Fenâ fillâh, onun beşerî vasıflardan ve aşağı arzulardan sıyrılıp ilahi
vasıflarla donanmasıdır. Beka billâh da kendi sıfatlarının yerine Allah'ın
sıfatlarının geçmesidir[10]
Yani Allah ile bütünleşmesidir. Durum böyle olunca, mürit inanır ki, şeyhini
nerede düşünse, rûhâniyeti orada hazır olur. Yine inanır ki, şeyhin ruhani
tasarrufları Hak Teâlâ'nın tasarruflarıdır[11]
Mâdem şeyhten yüz çevirmek
Allah'tan yüz çevirmektir[12]
öyleyse mürit şeyhin sevgisini daima içinde beslemeli, her durumda ona
bağlılığını korumalıdır. Bütün vakitlerde râbıtaya devam etmeli, hiçbir şekilde
ondan ayrılmamalıdır[13]
Eğer bu şirk değilse, şirk diye
bir şey olmaması gerekir. Burada şeyh, tam bir ilâh konumundadır. Çünkü ilah,
kendine kulluk edilen her şeye verilen isimdir. İlah kelimesinin, hayran kalma
anlamı da vardır. Çünkü kul, kulluk ettiği şeyin özelliklerini düşününce
hayranlık duyar[14]
Allah'ın dışında, kendine kulluk edinilen her şey onu öyle kabul edene göre
ilahtır. Putlara ilah derlerdi, çünkü onların kulluğu hak ettiklerine
inanırlardı. Onlara verilen isimler bunların inançları sebebiyledir, yoksa
onlarda bir şey olduğundan dolayı değildir[15]
[1]
Sadık Dana, Altınoluk Sohbetleri I, s. 39-40.
[2]
Muhammed b. Abdullah Hânî, Adâb, s. 239-242.
[3]
Yılmaz, Tasavvufla İlgili Sorular, s. 520
[4]
Muhammed b. Abdullah Hânî, Adâb, s. 237.
[5]
A.g.e., s. 239-242.
[6]
A.g.e., s. 237.
[7]
A.g.e., s. 239-242
[8]
A.g.e., s. 244.
[9]
A.g.e., s. 243.
[10]
Yılmaz, Tasavvufla İlgili Sorular, s. 524.
[11]
M. A. Hânî, Adâb, s. 239-242.
[12]
A.g.e., s. 244
[13]
M. A. Hânî, Adâb, s. 239-242.
[14]
Râgıb el-Isfehânî, el-Müfredât, "ilh" maddesi.
[15]
İbn Manzur, Lisânu'l-Arab, "ilh" maddesi
Abdülaziz Bayındır, Duâda Evliyayı Aracı
Koyma ve Şirk, s. 134-147
RİBAT-RABITA-MURÂBATA YAPMAK
- MURÂBATA YAPMAK (CİHAD İÇİN HAZIR OLMAK)
- Murâbata; Anlam ve Mâhiyeti
- Ribat; Anlam ve Mâhiyeti
- Ribat ve Râbıta.
- Râbıta'nın Anlamı
- Murâbıt Kimdir?.
- Kur'ân-ı Kerim'de Murâbata Kavramı
- Hadis-i Şeriflerde Murâbata ve Ribat Kavramı
- Râbıta Kavramının Yozlaştırılması
- Râbıta Nedir?.
- Tarîkat Kaynaklarına Göre Râbıta Hakkında Genel Bilgiler "Râbıta" Kelimesinin Sözlük Ve Terim Anlamı
- Râbıtanın Değişik Tanımları
- Râbıtanın Şartları ve Uygulanış Biçimi
- Tarîkat Rûhânîlerine Göre, Râbıta Yapmanın Kaçınılmaz Lüzumu
- Nakşîbendîlerin Râbıtaya İlişkin Delilleri
- Râbıtaya İlişkin Çok Yönlü Değerlendirmeler Nakşîbendîlikte Anlayış ve Yargı
- TASAVVUFTA RABITA
- Râbıtanın Meşru‘iyeti Âyet-Hadis-İcmâ‘ ve Kıyas ile Sâbittir
- Râbıta, Murâbata ve Murâbıt Kelimelerinin Tahlili
- Mutasavvıflar Tarafından Râbıtayı Anlatan Eserlerden Bazıları
- Tasavvufî Bir Terim Olarak Râbıta
- Rûhânîler ve Râbıta
- Halid Bağdâdî ve Râbıta
- Tasavvuf, Nakşîbendîlik ve Râbıta.
- Tasavvuf
- Nakşîbendîlik.
- Seyr-u Sülûk
- Nakşîbendîlik'de Kerâmet, Menkabe ve Râbıta İlişkisi
- Ermişlik
- Tarîkatta Evliyâ Nasıl Bir Kişiliktir