HAFIZ
Yeni Sayfa 1
﴿
اَلْحَافِظُ ﴾
HÂFIZ
Allah'ın bu ismi Kur'an-ı Kerîm'de şu şekillerde geçer: "Hiç şüphesiz, zikri
(Kur'an'ı) biz indirdik biz; onun koruyucuları da gerçekten biziz."
[1],
"Allah en hayırlı koruyucudur."
[2],
"Allah (onları ve haklarını) nasıl koruduysaâ¦"[3]
el-Halîmî der ki: "Hâfız, kullarını din ve dünya işlerinde tehlikelerden
koruyan demektir".
Ebû Hüreyre'den rivayet edilen bir hadis-i şerifte Hz. Peygamber şöyle
buyurmaktadır: "Sizden biri yatağına girmek istediğinde, yatağını elbisesiyle
silkeleyip kontrol etsin sonra da sağ tarafı üzerine yatsın ve şöyle desin: "Ey
Rabb'im! Senin adınla yatağıma uzandım, yine senin adınla kalkarım. Ey
Allah'ım! Eğer canımı alırsan ona merhamet et. Eğer tekrar gönderirsen, salih
kullarını koruduğun gibi onu da koru."[4]
Bu isim, koruyabilen ve koruma gücüne sahip olana işaret etmektedir.
Koruyabilmek; ilim, hayat ve diğer şartlara sahip olmayı gerektirir. Bu isim,
olumlu ve olumsuz olabilecek şeyleri korumak, varlıklar arasında istemediği ve
hoşlanmadığı şeylerin olmasına mani olmakla ilgilidir. Yüce Allah şöyle
buyurmaktadır: "Hayır; o (Kitap), şerefli-üstün olan bir Kur'an'dır; Levh-i
Mahfuz'dadır."
[5]
Âyette geçen Levh-i mahfuz, korunmuş levha demektedir. Bu levha, her türlü
yanlışlıklardan, unutkanlıklardan ve değişikliklerden korunmuştur.
"Üzerinde gözetleyici-koruyucu bulunmayan hiçbir nefis (kimse) yoktur."[6]
Bu isim, zata ve fiillere sıfat olarak kullanılır. Zata sıfat olarak
kullanıldığında, bilgi anlamına gelir. Çünkü Allah, bilgisi ile bütün bilgileri
korumaktadır. Hiçbir şey O'nda kaybolmaz. Falan Kur'an'ı hıfzetti / ezberledi
denildiğinde Kur'an'ın o kişinin kalbinde / aklında hazır bulunduğu anlaşılır.
Bu tür hıfzın koruma zıttı unutkanlıktır. Kur'an bu anlama şöyle işaret
etmektedir: "Senin Rabb'in kesinlikle unutkan değildir."
[7],
"Bunun bilgisi Rabb'imin katında bir kitaptadır. Benim Rabb'im şaşırmaz ve
unutmaz."
[8]
Hâfız ismi, fiillere sıfat olarak kullanıldığında ise, varlıkları koruma
anlamına gelir. Bu anlamın zıddı ise ihmal etmek, dikkat etmemektir. Şu âyette
bu anlama işaret edilmektedir: "Allah en hayırlı koruyucudur."
[9]
Allah'ın söz, fiil ve melekleri ile koruması, herkesi kapsar. Yüce Allah şöyle
buyurur: "De ki: "Gece ve gündüz sizi Rahmân (olan Allah)'tan kim
koruyabilir?"
[10]
"(Allah) size koruyucular gönderiyor."
[11]
Yani Allah, sizi tehlikelerden koruyan melekler göndermektedir.[12]
[1]
Hicr,
9.
[2]
Yusuf,
64.
[3]
Nisa,
34.
[4]
Buhârî,
6320;
Müslim,
2714.
Geniş bilgi için bkz. Beyhakî, "el-Esmâ ve's-sıfât", s.
69.
[5]
Burûc,
21-22.
[6]
Târık,
4.
[7]
Meryem,
64.
[8]
Tâ-Hâ,
52.
[9]
Yusuf,
64.
[10]
Enbiya,
42.
[11]
En'am,
61.
[12]
Kurtubî, a.g.e.,
1/308-309.
﴿
اَلْحَافِظُ ﴾
HÂFIZ
Allah'ın bu ismi Kur'an-ı Kerîm'de şu şekillerde geçer: "Hiç şüphesiz, zikri
(Kur'an'ı) biz indirdik biz; onun koruyucuları da gerçekten biziz."
[1],
"Allah en hayırlı koruyucudur."
[2],
"Allah (onları ve haklarını) nasıl koruduysaâ¦"[3]
el-Halîmî der ki: "Hâfız, kullarını din ve dünya işlerinde tehlikelerden
koruyan demektir".
Ebû Hüreyre'den rivayet edilen bir hadis-i şerifte Hz. Peygamber şöyle
buyurmaktadır: "Sizden biri yatağına girmek istediğinde, yatağını elbisesiyle
silkeleyip kontrol etsin sonra da sağ tarafı üzerine yatsın ve şöyle desin: "Ey
Rabb'im! Senin adınla yatağıma uzandım, yine senin adınla kalkarım. Ey
Allah'ım! Eğer canımı alırsan ona merhamet et. Eğer tekrar gönderirsen, salih
kullarını koruduğun gibi onu da koru."[4]
Bu isim, koruyabilen ve koruma gücüne sahip olana işaret etmektedir.
Koruyabilmek; ilim, hayat ve diğer şartlara sahip olmayı gerektirir. Bu isim,
olumlu ve olumsuz olabilecek şeyleri korumak, varlıklar arasında istemediği ve
hoşlanmadığı şeylerin olmasına mani olmakla ilgilidir. Yüce Allah şöyle
buyurmaktadır: "Hayır; o (Kitap), şerefli-üstün olan bir Kur'an'dır; Levh-i
Mahfuz'dadır."
[5]
Âyette geçen Levh-i mahfuz, korunmuş levha demektedir. Bu levha, her türlü
yanlışlıklardan, unutkanlıklardan ve değişikliklerden korunmuştur.
"Üzerinde gözetleyici-koruyucu bulunmayan hiçbir nefis (kimse) yoktur."[6]
Bu isim, zata ve fiillere sıfat olarak kullanılır. Zata sıfat olarak
kullanıldığında, bilgi anlamına gelir. Çünkü Allah, bilgisi ile bütün bilgileri
korumaktadır. Hiçbir şey O'nda kaybolmaz. Falan Kur'an'ı hıfzetti / ezberledi
denildiğinde Kur'an'ın o kişinin kalbinde / aklında hazır bulunduğu anlaşılır.
Bu tür hıfzın koruma zıttı unutkanlıktır. Kur'an bu anlama şöyle işaret
etmektedir: "Senin Rabb'in kesinlikle unutkan değildir."
[7],
"Bunun bilgisi Rabb'imin katında bir kitaptadır. Benim Rabb'im şaşırmaz ve
unutmaz."
[8]
Hâfız ismi, fiillere sıfat olarak kullanıldığında ise, varlıkları koruma
anlamına gelir. Bu anlamın zıddı ise ihmal etmek, dikkat etmemektir. Şu âyette
bu anlama işaret edilmektedir: "Allah en hayırlı koruyucudur."
[9]
Allah'ın söz, fiil ve melekleri ile koruması, herkesi kapsar. Yüce Allah şöyle
buyurur: "De ki: "Gece ve gündüz sizi Rahmân (olan Allah)'tan kim
koruyabilir?"
[10]
"(Allah) size koruyucular gönderiyor."
[11]
Yani Allah, sizi tehlikelerden koruyan melekler göndermektedir.[12]
[1]
Hicr,
9.
[2]
Yusuf,
64.
[3]
Nisa,
34.
[4]
Buhârî,
6320;
Müslim,
2714.
Geniş bilgi için bkz. Beyhakî, "el-Esmâ ve's-sıfât", s.
69.
[5]
Burûc,
21-22.
[6]
Târık,
4.
[7]
Meryem,
64.
[8]
Tâ-Hâ,
52.
[9]
Yusuf,
64.
[10]
Enbiya,
42.
[11]
En'am,
61.
[12]
Kurtubî, a.g.e.,
1/308-309.
Esmau'l-Husna
- Esmau'l-Husna
- İçindekiler
- Önsöz
- Kitap Hakkında
- ALLAH
- "Allah" Adının Bütün İsim ve Sıfatları Kapsaması
- "Allah" Kelimesinin Kökeni
- "Allah" Adı Türememiştir; Türediğini İddia Etmenin Amacı Nedir?
- "Allahümme" Kelimesinin Anlamı
- Basralı Dilbilimcilerin Cevabı
- EKREM-KERİM
- Ekrem'in Anlamı
- Kerîm'in Anlamı
- Ekrem Kerîm Arasındaki Fark
- Yüce Allah'ın Kerem Sahibi Oluşunun Göstergeleri
- EVVEL-AHİR-ZAHİR-BATIN
- Evvel ve'l-Âhir'in Anlamı
- Fahrüddin Râzî'nin Görüşü
- İbn Kayyim'in görüşü
- Bu İsimleri Bilmenin Sağladığı Yararlar
- BARİ
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- BASİT-KABIZ
- Bu İki İsmi Bilmenin Faydaları
- BAİS
- Bâ'is İsmini Bilmenin Faydası
- BAKİ
- Bâkî İsminin Anlamları
- BEDİ'
- BER