HAFIZ

Yeni Sayfa 1

﴿

اَلْحَافِظُ ﴾
HÂFIZ

Allah'ın bu ismi Kur'an-ı Kerîm'de şu şekillerde geçer: "Hiç şüphesiz, zikri
(Kur'an'ı) biz indirdik biz; onun koruyucuları da gerçekten biziz."

[1],
"Al­lah en hayırlı koruyucudur."

[2],
"Allah (onları ve haklarını) nasıl koru­duysa…"[3]

el-Halîmî der ki: "Hâfız, kullarını din ve dünya işlerinde tehlikelerden
koru­yan demektir".

Ebû Hüreyre'den rivayet edilen bir hadis-i şerifte Hz. Peygamber şöyle
bu­yurmaktadır: "Sizden biri yatağına girmek istediğinde, yatağını elbisesiyle
silkeleyip kontrol etsin sonra da sağ tarafı üzerine yatsın ve şöyle desin: "Ey
Rabb'im! Senin adınla yatağıma uzandım, yine senin adınla kalkarım. Ey
Al­lah'ım! Eğer canımı alırsan ona merhamet et. Eğer tekrar gönderirsen, salih
kulla­rını koruduğun gibi onu da koru."[4]

Bu isim, koruyabilen ve koruma gücüne sahip olana işaret etmektedir.
Koru­yabilmek; ilim, hayat ve diğer şartlara sahip olmayı gerektirir. Bu isim,
olumlu ve olumsuz olabilecek şeyleri korumak, varlıklar arasında istemediği ve
hoşlanmadığı şeylerin olmasına mani olmakla ilgilidir. Yüce Allah şöyle
buyur­maktadır: "Hayır; o (Kitap), şerefli-üstün olan bir Kur'an'dır; Levh-i
Mah­fuz'dadır."

[5]
Âyette geçen Levh-i mahfuz, korunmuş levha demektedir. Bu levha, her türlü
yanlışlıklardan, unutkanlıklardan ve değişikliklerden ko­run­muştur.

"Üzerinde gözetleyici-koruyucu bulunmayan hiçbir nefis (kimse) yok­tur."[6]

Bu isim, zata ve fiillere sıfat olarak kullanılır. Zata sıfat olarak
kullanıldı­ğında, bilgi anlamına gelir. Çünkü Allah, bilgisi ile bütün bilgileri
korumakta­dır. Hiçbir şey O'nda kaybolmaz. Falan Kur'an'ı hıfzetti / ezberledi
denildi­ğinde Kur'an'ın o kişinin kalbinde / aklında hazır bulunduğu anlaşılır.
Bu tür hıfzın koruma zıttı unutkanlıktır. Kur'an bu anlama şöyle işaret
etmektedir: "Se­nin Rabb'in kesinlikle unutkan değildir."

[7],
"Bunun bilgisi Rabb'imin ka­tında bir kitaptadır. Benim Rabb'im şaşırmaz ve
unutmaz."

[8]

Hâfız ismi, fiillere sıfat olarak kullanıldığında ise, varlıkları koruma
an­la­mına gelir. Bu anlamın zıddı ise ihmal etmek, dikkat etmemektir. Şu âyette
bu anlama işaret edilmektedir: "Allah en hayırlı koruyucudur."

[9]

Allah'ın söz, fiil ve melekleri ile koruması, herkesi kapsar. Yüce Allah şöyle
buyurur: "De ki: "Gece ve gündüz sizi Rahmân (olan Allah)'tan kim
koruya­bilir?"

[10]

"(Allah) size koruyucular gönderiyor."

[11]
Yani Allah, sizi tehlikelerden ko­ru­yan melekler göndermektedir.[12]






[1]
Hicr,

9.






[2]
Yusuf,

64.






[3]
Nisa,

34.






[4]
Buhârî,

6320;
Müslim,

2714.
Geniş bilgi için bkz. Beyhakî, "el-Esmâ ve's-sıfât", s.

69.






[5]
Burûc,

21-22.






[6]
Târık,

4.






[7]
Meryem,

64.






[8]
Tâ-Hâ,

52.






[9]
Yusuf,

64.






[10]
Enbiya,

42.






[11]
En'am,

61.






[12]
Kurtubî, a.g.e.,

1/308-309.