Yeni Sayfa 1

﴿

اَلْحَسِيبُ ﴾
HASÎB

Yüce Allah şöyle buyurur: "Hesap görücü olarak Allah yeter."

[1]

Tefsir kaynaklarında bu ismin birçok anlamı zikredilmektedir. Bunları özetle
şöyle belirtebiliriz:

1-
el-Halîmî der ki: "Hasîb, parçaları bütünüyle bilen, kulların hesapla
ben­zerlerini bildiği ölçüleri hesap etmeden bilendir. Hesap edenler, parçaları
tümden değil azar azar bilirler. Hesap bittikten sonra tümünü bilebilirler. Oysa
Allah böyle değildir. O'nun ilmi, olacak bir şeye bağlı olarak durakla­maz.
Dilediği şey, o anda gerçekleşir. Hasîb'in, yeter, yeten, kâfî gelen anla­mında
kullanıldığı da söylenmiştir. Araplar, Hasîb'i bu anlamda kullan­mışlar­dır.[2]

2-
Hasîb, şerefli, onurlu, şeref ve onur özelliklerine sahip olan anla­mında­dır.
Bu anlama göre, Hasîb, bütün üstün niteliklere sahip olan, hiçbir eksiği ve
kusuru olmayan sadece Yüce Allah'tır.

3-
Hasîb, kıyamet günü kullarını hesaba çekecek ve sorgulayacak olan­dır. Her
iyilik O'ndan umulur, şerrinden emin olunmaz.

4-
O, kendi kereminden fazlasıyla verendir. Rahmeti ile belâ ve musibet­leri def
edendir. İhtiyaçlar için kendisine dua edildiğinde ihtiyaçları karşıla­yan­dır.
Herhangi bir konuda hüküm verdiğinde onu geçerli kılan ve uygula­yan­dır.[3]

5-
Hasîb, hesaba çeken, şahit olan, gözetleyen Yüce Allah'tır.[4]

6-
Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: "Ey Peygamber, sana ve seni izleyen
mü'minlere Allah yeter."

[5]
Allah'ın kuluna yetmesi ve kâfî gelmesi, kulun açık ve gizli hâllerde Peygamberi
takip ve Allah'a kulluk etme dere­cesine göre­dir.

[6]






[1]
Nisa,

6.






[2]
Beyhakî, a.g.e., s.

47.






[3]
Râzî, a.g.e, s.

260.






[4]
İbn Kesir, Tefsir,

2/155.




[5]
Enfal,

64.






[6]
"Haku'l-vâdihü'l-mübîn", s.

78;
el-Harrâs "Şerhu'n-nûniyye",

2/103.